hc8meifmdc|2010A6132836|Articlebsfe|tblEssay|text_Essay|0xfbff33c2020000009e1a000001000300

خلاصه

 سابقه و هدف: مطالعه بافت تیروئید در حین عمل جراحی توسط آسیب شناسان به روش تهیه برش انجمادی (FS) انجام می‌شود و این کار علاوه بر افتراق بین توده‌های خوش‌خیم و بدخیم می‌تواند از گسترش بی‌مورد عمل جراحی و یا از انجام عمل جراحی مجدد جلوگیری کند، در دو دهة گذشته بتدریج از نقش آن در تعیین ماهیت ندولهای تیروئید کاسته شده است و استفاده از آسپیراسیون با سوزن نازک (FNA) جایگزین آن گردیده است، هدف از این مطالعه بررسی کارآیی و نقش این روش در تشخیص صحیح ماهیت ندولهای تیروئیدی و مقایسه آن با مطالعات دیگر بود.

مواد و روش‌ها: دراین مطالعه گذشته‌نگر تعداد 84 نفر (67 زن و 17 مرد) از بیماران مورد مطالعه قرار گرفتند که به دلیل داشتن ندولهای تیروئیدی تحت عمل جراحی تیروئیدکتومی قرار گرفته و در حین عمل جراحی نمونه تیروئید آنها به روش بافت شناسی انجمادی مورد مطالعه قرار گرفت. میانگین سن این بیماران 36 سال (حداقل 15 و حداکثر70 سال) بود.

یافته‌ها: براساس گزارش آسیب شناسی نهایی در این بیماران 12 مورد (3/14 درصد) سرطان تیروئید و 72 مورد (7/85 درصد) به انواع بیماریهای خوش خیم تیروئید مبتلا بودند و شیوع بدخیمی دربین مردان 4/29 درصد و در بین زنان 4/10 درصد بود. با مقایسه گزارش برش انجمادی (FS)  با نتایج آسیب شناسی نهائی،‌ تعداد 4 مورد (7/4 درصد) از گزارشات نادرست (2 مورد مثبت کاذب و 2 مورد کاذب)، و بقیه 80 مورد (3/95 درصد) از گزارشات صحیح بودند. میزان حساسیت و اختصاصی بودن این روش بتربیب 83% و 98% ، ارزش اخباری مثبت (P.P.V) و ارزش اخباری منفی (N.P.V) این روش به ترتیب 83% و 98% بود.

نتیجه گیری: استفاده از برش انجمادی به عنوان ابزاری دقیق در تعیین موارد مشکوک یا مبهم (FNA) توصیه می‌شود به طوری که از گسترش بی‌مورد عمل و صرف هزینه و وقت اضافی یا انجام عمل جراحی مجدد جلوگیری می‌کند. 

واژه‌های کلیدی: ندول‌های تیروئید ـ برش انجمادی، تیروئید کتومی، سرطان تیروئید

در گذشته استفاده از برش انجمادی (FS)  به عنوان یک روش قابل اعتماد مورد استفاده اکثر جراحان بود ولی در حال حاضر استفاده از آن محدود به مواردی است که آسپیراسیون با سوزن نازک (FNA)  نمی تواند پاسخ قطعی در مورد ماهیت ندول ارائه کند و یا نتیجه FNA منفی از نظر کلینیکی با وضعیت بیمار مطابقت نکند، در این شرایط جراحان مجبور به استفاده از ابزار دقیق و قاطعی هستند که در حین عمل جراحی علاوه بر تشخیص ماهیت ندول بتواند به آنها در گسترش یا محدود نمودن عمل جراحی نیز کمک کند که البته این ابزار برش انجمادی (FS) می‌باشد [12،13].

در مطالعات دو دهه اخیر بخصوص در 10 سال گذشته مقایسه ارزش این دو روش تشخیصی و همینطور ارزیابی نقاط قوت و ضعف آنها بشدت مورد توجه و موشکافی بوده و هزاران مطالعه در نقاط مختلف جهان انجام شده است و آنچه بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است تأکید بر ضعف تشخیص FNA در افتراق آدنوم فولیکولر و هارتل‌سل از موارد سرطانی آنهاست و نکته بعدی این که گاهی اوقات با این روش نمونه کافی به منظور اظهار نظر قطعی بدست نمی‌آید که در مجموع حدود 30 درصد موارد را تشکیل می‌دهند، و همانطور که گفته شد در این جا استفاده از برش انجمادی (FS) به عنوان یک ابزار با دقت بالا به جای FNA توصیه شده است 

[9،10،11] همانطور که بیان شد اغلب مطالعاتی که تاکنون انجام شده است حاکی از ارزش بالای تشخیص این دو روش بوده‌اند و سایر روشهای تشخیصی دیگر مانند سونوگرافی و یا اسکن ایزوتوپ در تشخیص سرطان تیروئید از ارزش تشخیصی بالائی برخوردار نبوده و استفاده از آنها در موارد خاص دیگری توصیه شده است.

حساسیت و اختصاصی بودن و قابلیت اعتماد برش انجمادی (FS) و آسپیراسیون با سوزن نازک (FNA) مهمترین مواردی بوده‌اند که در اکثر مطالعات به آنها توجه شده است و شاید ممتازترین نکته در مورد برش انجمادی (FS) اختصاصی بودن این تست برای تشخیص سرطان می‌باشد و در مطالعات زیادی هیچ موردی از مثبت کاذب  گزارش نشده است 

[5،7،14] و همگی از قابلیت اعتماد  بالاتر از 95% این روش حکایت دارند، [2،5،14] و این در حالی است که در معدودی گزارشات این روش را غیر دقیق و یا غیرضروری دانسته و قابلیت اعتماد آن را پائین می‌دانند [2،12] و شاید به همین دلایل باشد که در یک مطالعه مروری انجام شده در انگلستان اعلام شده که در خصوص استفاده از برش انجمادی (FS) در حین عمل جراحی استقبال چندانی نشده و اغلب از FNA استفاده می‌شود [4]، اما در همین مطالعات به اندیکاسیون استفاده از برش انجمادی (FS) در تشخیص افتراقی آدنوم فولیکولر و هارتل‌سل از نوع سرطانی آنها،‌و همچنین به مواردی دیگر کهFNA  نتوانسته است نتیجه تشخیصی دقیقی را بدست آورد [7،13] اشاره شده است؛ مطالعات دیگری نیز انجام شده است که در آنها استفاده از FNA به عنوان یک ابزار تشخیصی اولیه قبل از عمل جراحی ذکر شده است و توصیه شده که با انجام برش انجمادی (FS) حین عمل جراحی علاوه بر تأیید تشخیص، برای موارد مشکوک را هم تعیین تکلیف نمود و در این مطالعات آمده است که با انجام این کار توانسته‌اند از گسترش بی مورد عمل جراحی جلوگیری کرده و همچنین موارد اعمال جراحی مجدد ناشی از اشتباهات احتمالی را کاهش دهند و به علاوه در وقت و هزینه‌های عمل جراحی نیز صرفه جوئی کنند [5،12].

از آنجا که در کشور ما پاتولوژیست‌ها با روش انجام FNA و نحوه خواندن آن به طور کامل آشنائی نداشتند و نتایج گزارش FNA نیز در موارد زیادی قاطعیت کافی را ندارد از سوی دیگر برش انجمادی (FS) یک روش شناخته شده برای آنها و جراحان می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی ارزش روش FS در مقایسه با پاتولوژی نهائی و مقایسه آن با آمارهای خارجی بود.