hc8meifmdc|2010A6132836|Articlebsfe|tblEssay|text_Essay|0xfbff21c302000000941d000001000900
خلاصه
سابقه و هدف: آزمون‌های کارکرد ریوی قبل از جراحی قفسة سینه می‌توانند در جهت ارزیابی خطر عوارض و مرگ و میر پس از عمل مفید باشند و به عنوان پایه‌ای جهت تخمین عملکرد قسمت باقی‌مانده ریه بعد از برداشتن ریه باشند. دیگر آزمون‌های مفید شامل حداکثر تهویه اختیاری (MVV)، ظرفیت انتشار ریوی منوکسیدکربن (DLCO)، اندازه‌گیری گازهای خون شریانی، اسکن تهویه و خونرسانی می‌باشند. هدف از تحقیق حاضر چگونگی و تعیین بیمارانی که کاندید عمل برداشتن ریه هستند در شرایط کشور ایران بود.
مواد و روش‌ها: طی یک مطالعة آینده‌نگر 26 بیمار طی سال‌های 1376 تا 1378 مورد بررسی قرار گرفتند، برای هر بیمار قبل و 3 ماه بعد از جراحی آزمون‌های تنفسی استاندارد انجام و مقادیر 1FEV، FVC، /FVC1FEV و MVV قبل و بعد از عمل مشخص شد و رابطة آن‌ها با مقدار برداشتن ریه، تشخیص بیماری، عوارض بعد از عمل بررسی شد.
یافته‌ها: از بین پارامترهای آزمون‌های کارکرد ریوی فقط درصد /FVC1FEV و VC/1FEV قبل و بعد از عمل با مقدار برداشتن ریه، تشخیص بیماری، عوارض پس از عمل و نمایه تودة بدنی (BMI) رابطة آماری معنی‌دار داشتند. در افراد سیگاری نیز درصد /FVC1FEV و /VC1FEV پس از عمل افزایش نشان داد که اختلاف آماری معنی‌دار بود.
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان می‌دهند که آزمون‌های کارکرد ریوی به تنهایی در انتخاب بیماران جهت عمل برداشتن ریه مفید نمی‌باشند و این آزمون‌ها بایستی در کنار سایر آزمون‌های بررسی ریوی بکار روند.
واژه‌های کلیدی: آزمون‌های کارکرد ریوی، عوارض، اعمال جراحی ریه
مقدمه
توراکوتومی برای اولین بار جهت درناژ آمپیم انجام شد و بعد از آن لوبکتومی جهت درمان سرطان ریه و برونشکتازی به کار رفت [16،19]. زمانی که بیمار تحت عمل توراکوتومی و برداشتن ریه قرار می‌گیرد، یا هر گونه عمل جراحی در ناحیه قفسه سینه انجام می‌دهد، دچار تغییرات فیزیولوژیک شدیدی می‌شود حتی بدون برداشتن ریه بعد از عمل ظرفیت حیاتی 25% کاهش یافته و طی 4 تا 6 هفته به وضعیت قبلی باز می‌گردد. برداشتن ریه در بیماری که از قبل، مثلاً بر اثر COPD ظرفیت کاهش یافته‌ای دارد، می‌تواند موجب زمین‌گیر شدن یا مرگ بیمار به علت نارسایی تنفسی شود [9،17].
اندازه‌گیری گازهای خون شریانی (ABGA) و pH می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن وضعیت تهویة آلوئولی بیمار را نشان دهد، به طوری که 2PaO کمتر از mmHg 70 نشان‌دهندة اختلال نسبت تهویه به خونرسانی می‌باشد [15]. اسکن پرفوزیون و حداکثر مصرف اکسیژن ( Max2VO) به ترتیب برای تصمیم‌گیری در مورد مقدار رزکسیون و ارزیابی بیمارانی که علی‌رغم بیماری انسدادی شدید در راه‌های هوایی دارای ظرفیت قابل توجهی هستند، سودمند است [3،4،5،11،15]. اما آزمون‌های عملکرد ریوی (PFT) سال‌هاست که به عنوان مهم‌ترین عامل در بررسی بیماران تحت عمل توراکوتومی معرفی می‌شود و شاخص‌های مفید آن ظرفیت حیاتی (VC) و ظرفیت حیاتی زمانی (1FEV) می‌باشند. این آزمون‌ها قبل از جراحی برای پاسخ به دو سؤال مهم انجام می‌شوند:
1- عوامل خطر برای بروز عوارض بعد از عمل جراحی ریه در بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی چقدر است؟ 2- آیا بیمار می‌تواند عمل جراحی ریه را تحمل نماید؟ این طور به نظر می‌رسد این آزمون‌ها پیشگویی کننده مناسبی برای وضعیت بیمار بعد از عمل می‌باشد و در تشخیص عوارض ناتوانی و مرگ و میر بیماران نقش مهمی داشته باشند [13].
اوگن و همکارانش در 44 بیمار که تحت توراکوتومی و برداشتن ریه قرار گرفتند نتایج PFT قبل و بعد از عمل را با عوارض مرگ و میر و قدرت تحمل بیمار مقایسه کردند. آن ها بیان داشتند که با شاخص FEV1 پایین یعنی حدود 40% قبل از عمل در بیماران با اختلال شدید تنفسی در اثر آمفیزم می‌توان بیمار را تحت عمل جراحی قرار داد [7].
آلن‌شری و همکارانش بیان داشتند که می‌توان از PFT جهت پیشگویی عوارض بعد از عمل جراحی لوبکتومی مانند فیستول‌های برونکوپلورال و تشخیص آن استفاده کرد [1].
آندرسون و همکارانش نیز در مطالعه‌ای اثبات کردند که در اعمال جراحی اسکولیوز که قفسه سینه باز می‌شود بیمارانی که قبل از عمل الگوی PFT بیماری‌های انسدادی ریوی را داشتند میزان عوارض بعد از عمل بیشتری نسبت به افراد سالم ذکر می‌کردند [2].
با توجه به نتایج تحقیقات انجام شده، حد مرزی و خطرناک برای برداشتن ریه مرتباً زیر سؤال می‌رود باید توجه داشت که این نتایج در کشورهای مختلف متفاوت است. در شرایط کشور ما که بیمار از نظر تغذیه، عامل بیماری و امکانات بعد از عمل در شرایط متفاوتی قرار دارد، ممکن است وضعیت همانند سایر کشورها نباشد. به عنوان مثال تعداد قابل توجهی از بیماران ما به علل عفونی نظیر برونشکتازی و سل تحت برداشتن ریه قرار می‌گیرند. از طرفی از میان تمامی روش‌های مختلف انتخاب بیمار برای جراحی ریه که در کشورهای صنعتی استفاده می‌شود امکانات ما عمدتاً محدود به PFT و ABGA می‌باشد. ضمن اینکه هزینه‌های این ارزیابی دقیق برای بیماری و همین طور برای بخش‌های جراحی بالاست.
این تفاوت‌ها کاربرد پروتکل‌های متفاوتی را در بخش‌های ما ضروری می‌نماید. هدف از تحقیق حاضر نیز بررسی نحوة انتخاب بیماران برای برداشتن ریه در شرایط موجود می‌باشد و اینکه PFT تا چه حد می‌تواند در این زمینه نقش داشته باشد.
ادامه مقاله در لینک ذیل ...