شناخت مصرف‏کننده از کیفیت محصولات چینی

 

امروزه بازار امریکا مملو از کالاهای چینی است. معمولاً قیمت پایین این محصولات موجب جلب توجه مصرف‏کنندگان و در نتیجه فروش آنها می‏شود؛ این در حالی است که مشتریان عموماً شناختی از کیفیت محصول ندارند. این مقاله به «میزان آگاهی مصرف‏کنندگان از کیفیت کالاهای چینی و غیرچینی» اختصاص دارد و به ارائه روش‏هایی برای مقایسه کیفیت کالاهای یاد شده با محصولات کشورهای دیگر و در نتیجه ارزیابی کیفی محصولات چینی از دیدگاه مصرف‏کنندگان می‏پردازد.

نتایج به دست آمده نشان می‏دهد که تولیدکنندگان چینی باید در جهت بهبود کیفیت محصولات خود تلاش کنند.

در نوشتار حاضر همچنین مهمترین مواردی که سازندگان چینی باید مورد توجه قرار دهند تا محصولاتشان قابل رقابت با محصولات دیگر کشورها باشد و نیز جایگاه کیفی آنها در حال حاضر و آینده از نظرتان خواهد گذشت.

از یک دهه پیش تاکنون کنگره امریکا قوانینی برای محدود کردن فعالیت‏های ژاپنی‏ها وضع کرده است. با وجود اهدای جایزه ملی مالکوم بالدریچ، فقط معدودی از سیاستمداران به کیفیت محصولات توجه می‏کنند.

تحقیقات انجام شده در سال 1999 نشان داده است که کیفیت محصولات در وضعیت بازار به طور مستقیم تاثیر خواهد گذاشت؛ همان طور که شناخت مصرف‏کنندگان از کالاها در این زمینه بی‏تاثیر نیست.

بدیهی است هر کشوری که فاقد راهبری در زمینه بهبود کیفیت محصولات صنعتی باشد، در آینده سهم کمتری از بازار تجارت جهانی خواهد داشت. در سال‏های اخیر روابط تجاری با دیگر کشورها چهره‏ای متفاوت یافته است.

امریکا در زمینه تجارت کمک بسیاری به چینی‏ها کرده و این در حالی است که فروش کالاهای چینی در امریکا هر ساله برای آنها میلیاردها دلار سود به ارمغان می‏آورد. به همین دلیل کیفیت محصولات چینی از آنجا که کیفیت محصول از نظر مدیران خرید نیز دارای اهمیت چشمگیری است و یکی از عوامل موفقیت در درازمدت به شمار می‏آید، کیفیت محصولات چینی موردنیاز، مهمترین موضوع قابل اعتنا از نظر شرکای عمده تجاری جهان است.

 

نگاهی به فرهنگ کیفیت در چین

تاکنون تحقیقات علمی محدودی در زمینه کیفیت محصولات چینی انجام شده است؛ با وجود این وقتی مقالات و مجلات چینی را مطالعه می‏کنیم، درمی‏یابیم که از دیدگاه سازندگان چینی، کیفیت از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. مطالعات اخیر نشان می‏دهد که سازندگان چینی به تاثیر و اهمیت کیفیت در تجارت و موفقیت شرکت‏هایشان واقف هستند.

متاسفانه وضعیت کیفی محصولات چینی در گذشته سوال برانگیز بوده و سازندگان نیز هیچ فعالیت قابل توجهی برای بهبود آن از خود نشان نمی‏دادند.

کالاهای چینی که به ظاهر با کیفیت عرضه می‏شوند، همیشه مشکل‏ساز بودند و دولت چین نیز وانمود می‏کرد که در زمینه کیفیت و بهبود آن تلاش می‏کند.

چین بهبود روند کیفی خود را ابتدا از صنایع غذایی آغاز کرد و در کنار آن، بازرسی مداوم نیز انجام می‏شد ولی با تمام این تلاش‏ها تحقیقات نشان می‏دهد که کارگران تکنیک‏های مدیریت کیفیت را به درستی نمی‏شناسند و به همین دلیل روش‏های به کار رفته نتوانستند در بهبود کیفیت تاثیر قابل توجهی ایجاد کنند.

سازندگان غیرچینی نیز به روش‏های بازرسی قدیمی اهمیت نمی‏دادند و از این رو به دنبال ارزیابی وضعیت کیفی خود از طریق مصرف‏کنندگان بودند. روش یادشده در فرهنگ کیفی چینی‏ها چندان مورد قبول نیست و بنابراین آنها حتی در خدمات پس از فروش نیز شهرت بدی پیدا کرده‏اند.

چینی‏ها به جای آن که در جهت ارتقای کیفیت محصولات تلاش کنند، فعالیت خود را در زمینه به حداقل رساندن قیمت محصولات متمرکز کرده‏اند و با پایین‏ترین قیمت‏ها وارد بازار شدند تا با دیگر رقبا به رقابت بپردازند و این روند برای آنها موفقیت به همراه داشته است؛ به طوری که محصولات چینی در سراسر امریکا مشاهده می‏شوند.

لزوم انجام تحقیقات کافی در مورد محصولات چینی مورد مصرف در امریکا، دیدگاه مصرف‏کنندگان امریکایی در خصوص محصولات چینی ضروری است.

 

فرضیه‏ها و پیشنهادها

برای آگاهی از نظرات مصرف‏کنندگان درباره محصولات ساخت چین، باید به دو موضوع اصلی پرداخت:

1-  دیدگاه مصرف کنندگان امریکایی درباره کیفیت محصولات چینی در مقایسه با محصولات غیرچینی

2-  تعیین ارزش محصولات چینی در مقابل محصولات غیرچینی از نظر مشتریان امریکایی

روش‏هایی برای ارزشیابی و برآورد دیدگاه کیفی مشتریان درباره محصولات چینی درنظر گرفته شده است که با استفاده از آنها، به مطالعه و اثبات فرضیه‏های پیشنهادی می‏پردازیم.

فرضیه 1 – محصولات چینی کیفیت پایین‏تری نسبت به محصولات دیگر کشورها دارند.

از نظر مشتری محصولات ساخت چین ارزش کمتری نسبت به محصولات دیگر کشورها دارند.

برای آزمایش این فرضیه باید معیار سنجش مصرف‏کنندگان در مورد کیفیت محصولات و نحوه تصمیم‏گیری آنها برای خرید بررسی شود.

 

بررسی معیارهای سنجش مشتریان

به منظور کسب معیارهای سنجش مصرف کننده باید نگرش وی در مورد کیفیت محصولات و نحوه دخالت این دیدگاه در تصمیم‏گیری برای خرید، ارزش‏گذاری شود. البته در این میان فرهنگ مصرف‏کننده نیز بسیار مهم است و نباید از آن غافل شد. یکی از معیارهای موردنظر «قیمت» است.

تحقیقات نشان می‏دهد که مصرف‏کنندگان، محصولات چینی را بیشتر به دلیل قیمت پایین‏شان می‏خرند.

براساس مطالعات، معیار سنجش کیفی که شامل قیمت و هزینه کالاست، در سیاست‏های مدیریت کیفیت و محصولات ساخته شده موثر واقع می‏شود.

ترکیب معاملات انجام شده توسط مشتری و کیفیت خدمات کالا، اطلاعات مفیدی را در زمینه سنجش روند کیفیت و سیستم اطلاع‏رسانی خدمات پس از فروش محصولات به دست می‏دهد.

موضوع دیگری که ازنظر مشتری اهمیت دارد، «دوام محصول» است. براساس تحقیقات صورت گرفته، در دهه‏های گذشته دوام محصول در خریدهای مجدد مشتریان تاثیر قابل توجهی داشته است. از سویی نتایج مطالعات حاکی از آن است که مصرف‏کننده نمی‏تواند عمر دقیق محصولات را مشخص کند. از دیدگاه مصرف‏کننده، ارزش محصول درصدی از قیمت و فاکتورهای دیگر مانند دوام آن است.

معیار سنجش که براساس دانش و شناخت مصرف‏کنندگان پایه‏گذاری شده است، می‏تواند برای انعکاس دقیق وضعیت کیفی محصول یا ارزش آن مورد استفاده قرار گیرد.

میزان رضایت مصرف‏کننده از کیفیت خدمات را می‏توان با ابزارهای اندازه‏گیری کیفی به دقت سنجید و همچنین ارزیابی کیفی براساس عیوب کیفی ساده در تعیین معیار سنجش مشتریان بسیار موثر است؛ حتی قیمت کالاها به دلار نیز در نحوه رفتار مشتریان در هنگام خرید تاثیر می‏گذارد.

با استفاده از دو عامل «قیمت» و «دوام» می‏توان یکی از معیارهای مصرف‏کننده را که همان ارزش کالاست، محاسبه کرد. این اطلاعات را می‏توان با پرکردن پرسشنامه توسط مشتریان به دست آورد.

 

متدولوژی

ابزارهای کنترل

در این تحقیق، پرسشنامه‏ای مورد استفاده قرار گرفته که توسط ایمیل برای مصرف‏کنندگان فرستاده شده است.

این پرسشنامه توسط یک گروه کارشناس بررسی و میزان کارایی آن ارزیابی شده است. پرسشنامه به صورت آنلاین توسط مصرف‏کنندگان پر شد و یک نظرخواهی در مورد پرسشنامه نیز از کسانی که در مصاحبه شرکت کرده بودند، به عمل آمد.

مقایسه دستاوردهای حاصل نشان داد که نتیجه مصاحبه و پرسشنامه یکی بوده بنابراین هیچ گونه سوء تعبیری وجود نداشته است.

این پرسشنامه پایان مقاله آمده است.

در پرسشنامه مذکور به چند تست حافظه برمی‏خوریم که به مصرف‏کننده کمک می‏کند بعضی موارد را بهتر به یاد بیاورد (سوالات 18 و 19) و در صورتی که جواب این سوالات داده نشود، به این معنی است که مخاطب خریدهایش را به خوبی به یاد نمی‏آورد و بنابراین پرسشنامه این فرد از گروه پرسشنامه‏های مورد ارزیابی خارج می‏شود.

 

موضوعات

هدف از این نظرسنجی، بررسی عقاید مصرف‏کنندگان امریکایی در مورد کالاهای چینی بوده است.

این پرسشنامه توسط ایمیل به 50 ایالت امریکا فرستاده شد. افرادی که این پرسشنامه برای آنها فرستاده شده است، به طور رندم از میان کسانی انتخاب شدند که در سایت‏های مختلف ایمیل داشتند. در مرحله اول 912 نفر از اشخاص فعال انتخاب شدند و از این تعداد 791 نفر پاسخ دادند که برابر 7/86 درصد کل نمونه است. از این تعداد 783 نفر (91 درصد پاسخ‏دهندگان) فقط از کالاهای چینی استفاده نمی‏کردند. از این میان حدود 500 پرسشنامه به طور کامل پرشده بود که برای انجام این تحقیق کافی به نظر می‏آمد. بقیه پرسشنامه‏ها به دلایل مختلف کنار گذاشته شدند. نتایج این نمونه‏ها در جدول (1) آمده است.

 

متغیرهای معیار سنجش

در این بخش برای اندازه‏گیری ارزش محصول از دیدگاه مصرف‏کننده، از یک الگوی اقتصادی استفاده شد.

خصوصیات کیفی موردنظر در این تحقیق عبارتند از: قیمت و دوام محصول.

این محصولات را می‏توان به 5 دسته تقسیم‏بندی کرد: 1- لوازم خانگی 2- لوازم برقی کوچک 3- منسوجات 4- سخت افزار 5- محصولات متفرقه

این 5 دسته محصول در جدول 2 به 51 دسته تقسیم شده‏اند که گروه‏ها و واحدهای اندازه‏گیری برای این تحقیق بودند.

اطلاعات مربوط به قیمت و دوام محصول هم برای محصولات چینی و هم کالاهای غیرچینی درنظر گرفته شدند که در 277 پرسشنامه از 500 پرسشنامه موجود بود.

با این اطلاعات می‏توان ارزش کالا را محاسبه کرد. نسبت محصولات چینی و غیرچینی با استفاده از فرمول هزینه/قیمت کالا ـ چه حقیقی و چه مورد انتظار ـ به عنوان شاخص برای محاسبه ارزش کالا در فرمول زیر استفاده می‏شود:

متوسط هزینه پرداخت شده برای یک محصول (به دلار) متوسط تعداد ماه‏هایی که محصول دوام داشته است

ارزش محصول

1)                                         = محصولات چینی  

 

 

متوسط هزینه پیشنهادی برای یک محصول (به دلار) متوسط ماه‏هایی که انتظار می‏رود یک محصول دوام داشته باشد

ارزش محصول

2)                                     = محصولات غیرچینی

 

 

قیمت پایین لیست به بهترین محصول شناخته شده از لحاظ کیفی تعلق دارد. قیمت متوسط محصولات چینی در معادله (1) از 277 پرسشنامه که به سوالات 4 و 5 پاسخ داده بودند، به دست آمد و دوام کالا از سوال 6. البته فرض بر این بوده است که مصرف‏کنندگان امریکایی این اعداد را به خاطر می‏آورند.

متوسط قیمت در معادله (2) از سوال 7 تا 11 پرسشنامه به دست آمده و براساس این دو فرض است:

1- مشتری قیمت را به یاد می‏آورد.

2- او به خاطر دارد که محصول ساخت چین نبوده است.

متوسط زمانی دوام یک کالا نیز از سوال 7 و به منظور استفاده در معادله (2) به دست آمده است.

فرض شده است که محصولات مشابه نیز همین وضعیت را دارند. تحقیقات نشان می‏دهد که وقتی مشتری برای خرید کالای مشابه می‏رود، دوام آن را کمتر درنظر می‏گیرد. بنابراین مصرف‏کننده در مورد دوام کالا به چینی بودن یا نبودن آن توجهی نمی‏کند.

براساس یک نظریه، در سال 98 مشتریان خواستار محصولاتی با کیفیت بهتر و دوام بیشتر بودند و برای پولشان ارزش بیشتری قائل می‏شدند. در نتیجه محققان موارد زیر را مطرح کردند:

1- تحقیقات تجاری که قادر به محاسبه و سنجش موارد مهم ازدیدگاه مشتری باشد.

2- اینها آخرین مواردی است که در تصمیم‏گیری مدنظر قرار می‏گیرند. بنابراین از موارد اصلی تصمیم‏گیری به شمار می‏روند. 

3- موارد مهم تصمیم‏گیری باید به خاطر سپرده شوند.

4- فقط محاسبات محدود توسط همان شخص صورت می‏گیرد.

5- تمام موارد به صورت متوسط در نظر گرفته می‏شود.

6- وقتی مصرف‏کنندگان احساس کنند در فروش تقلب شده، به یاد آوردن جزئیات قیمت و دوام کالا بسیار دقیق‏ترند تا دیگر اشتباه نکنند.

با وجود قیمت پایین محصولات چینی، آنها با دیگر محصولات دوام یکسانی دارند و از این رو توانسته‏اند بازار را به دست گیرند. با استفاده از ارزش خالص کالا که بیانگر شناخت مصرف‏کننده از کیفیت آن است، می‏توان فرضیه‏ها را امتحان کرد.

ارزش خالص کالا از معادله (1) و (2) و فرمول زیر قابل محاسبه است:

3)           ارزش کالای غیرچینی ـ ارزش کالای چینی = ارزش خالص کالا

کالایی با ارزش بیشتر مستلزم هزینه پرداختی بیشتر برای استفاده در یک ماه است. تا زمانی که ارزش خالص کالا مثبت است، ارزش محصولات غیرچینی بیش از محصولات چینی است.

(چینی) ارزش کالا (غیرچینی) ارزش کالا

اگر ارزش خالص کالا منفی باشد، کالاهای چینی ارزش بیشتری در مقایسه با محصولات غیرچینی دارند:

4)                  100 ×              = شاخص ارزش کالا

 

شاخص ارزش کالا بیانگر رابطه ارزش محصولات چینی (به صورت هزینه ماهانه محصولات) با دوام آنهاست:

نتایج حاصل براساس 277 پاسخ در زمینه قیمت متوسط، دوام، ارزش کالا و ارزش خالص آن توسط کامپیوتر محاسبه شده و در جدول 2 آمده است.

نتایج مهم این سنجش عبارتند از:

1- متوسط نمره ارزشیابی کیفیت در سوال 2 پیوست 1 برای محصولات چینی 4/3 بود و این مطلب شامل کسانی که از محصولات چینی استفاده می‏کنند نیز می‏شود و نشان دهنده آن است که مصرف‏کنندگان شناخت کمی از محصولات چینی دارند.

ارزش محصولات که در جدول 2 آمده است، بیانگر شناخت مناسب مصرف‏کننده از محصولات غیرچینی است.

ارزش متوسط محصولات نشان می‏دهد که شناخت ازمحصولات غیرچینی بیش از 225 درصد (متوسط 210 درصد)، شاخص بالای آن 625 درصد و هزینه ماهانه آن نیز 25/6 بار بیش از محصولات چینی است.

2- براساس 277 پاسخ داده شده به پرسش‏های 5 ، 6 ، 7 و 11 و محاسبات صورت گرفته درباره ارزش خالص کالا که در جدول 2 آمده است، 49 کالا ارزش خالص منفی داشته‏اند که حاکی از ارزش کالای بیشتر محصولات غیرچینی است. فقط در جدول 2 ساعت دیواری (شماره 18) و اسباب بازی غیرالکترونیکی (شماره 46) از ارزش خالص کالای مثبت برخوردار بودند. به این ترتیب می‏توان نتیجه گرفت که مصرف‏کنندگان شناخت و تمایل بیشتری به محصولات غیرچینی دارند.

3- به منظور برآورد متوسط دوام محصولات 51 دسته کالای موجود در جدول 2،‌ سنجشی انجام شد که مبنای آن، اطلاعات به دست آمده از سوالات 6 و 7 بود.

4- با توجه به نتایج حاصل از سوال 17 و روش پارتو پیشنهاد شد سازندگان چینی برنامه بهبود کیفیت خود را مشخص کنند که شامل موارد زیر است:

الف ـ بهبود مواد به کار رفته در محصولات

ب ـ بهبود فرایندهای تولید

5- برای تجزیه و تحلیل اولین فرضیه، آنالیزی انجام شد که نمره کیفیت محصولات چینی (براساس اطلاعات حاصل از سوال 15 که از 277 پاسخ دارای میانگین 765/2 بود) و محصولات غیرچینی را (برپایه اطلاعات حاصل از سوال 14 که از 277 پاسخ دارای میانگین 221/7 بود) مقایسه می‏کرد. به این ترتیب ثابت شد محصولات چینی کیفیت پایین‏تری نسبت به محصولات غیرچینی دارند. پیشنهاد شده است که از اختلاف این دو عدد در اندازه‏گیری دقیق وضعیت کیفی محصولات چینی استفاده شود.

6- برای بررسی فرضیه دوم، دو سری تست انجام شد: سری اول در مورد محصولات مندرج در جدول 2 بود تا ارزش آنها سنجیده شود که اطلاعات آن از سوال‏های 5، 6، 7 و 11 به دست آمد.

42 محصول از 51 محصول اهمیت داشتند که نتایج به دست آمده برای محصولات چینی 117/2 و برای محصولات غیرچینی 012/1 بود که اختلاف بسیار آن دو، اهمیت این تست را نشان می‏دهد و موید فرضیه 2 است که محصولات چینی ارزش کمتری از محصولات غیرچینی دارند.

 

نتایج

نتیجه مهم این تحقیق نشان می‏دهد که سطح کیفیت محصولات چینی پایین‏تر از محصولات غیرچینی است.

 

محدودیت‏ها

محدودیت‏های این مطالعه از آن روست که تحقیق مذکور وابسته به محفوظات ذهنی مصرف‏کنندگان در یک بازه زمانی است. به خاطر آوردن این موضوع که یک محصول ساخت کدام کشور است، آسانتر از به یاد آوردن قیمت پرداختی برای آن است.

در این بررسی از مصرف‏کنندگان خواسته شد قیمت محصولات کم‏ارزش را نیز در طول سه سال گذشته به خاطر بیاورند. مشخص است که تعداد کمی از افراد قادر به انجام چنین کاری هستند.

در تحقیق مذکور سه نکته اساسی وجود داشت:

1- مطالعه یادشده کاملاً به اتکای حافظه مصرف‏کنندگان در مورد قیمت کالا صورت گرفت.

2- این مطلب که حافظه افراد از یادآوری تمام جزئیات عاجز است، اهمیت چندانی ندارد زیرا برای همه محصولات چینی و غیرچینی، وضعیت یکسان است. اگر بگوییم مردم چیزهایی را که اهمیت بیشتری دارند، به خاطر می‏آورند و به همین دلیل وقتی تصور کنند قیمت جنسی که قصد خرید آن را دارند، از اهمیت بالایی برخوردار است، تمایل بیشتر برای یادآوری قیمت و کشور سازنده آن دارند، سخنی به گزاف نگفته‏ایم.

3- بیش از 80 درصد مردم علاقه‏مند به شرکت در این تحقیق بودند و می‏توانستند قیمت محصولاتی را که خریده‏اند، به یاد بیاورند.

مطابق بررسی‏ها، بسیاری از مشتریان مایل به خرید کالاهای چینی نیستند ولی به دلیل اشباع بازار از آنها، راه دیگری ندارند. اگر در بازار محصولات دیگری وجود داشت، مصرف‏کنندگان حتماً از کالاهایی استفاده می‏کردند که از نظر کیفی به کشور سازنده‏شان اطمینان داشتند.

یکی دیگر از محدودیت‏های این تحقیق، اتکای آن به قضاوت مصرف‏کنندگان در مورد دوام کالاهاست.

مشتری همیشه انتظار دارد که کالا بسیار بادوام باشد. انتظار مشتری در خصوص دوام محصول بر تصمیم‏گیری نهایی او برای خرید آن تاثیر می‏گذارد.

کالاهای چینی از لحاظ ظاهری کاملاً مشابه کالاهای غیرچینی‏اند تا بتوانند این باور را در مشتری ایجاد کنند که کیفیت و دوام آنها نیز مانند کیفیت و دوام محصولات مشابه است.

محدودیت دیگر در این مطالعه آن است که مقایسه‏ها با توجه به نمونه‏های اندک در دسترس صورت گرفته‏اند، مانند مقایسه دو محصول در یک گروه، در حالی که 2 نمونه حداقل تعداد برای مقایسه است.

و سرانجام استفاده از تکنولوژی اینترنت، محدودیت ارسال پرسشنامه را برای افرادی که به اینترنت دسترسی ندارند، به وجود آورد.

 

جدول 1- نتایج حاصل از پاسخ داده شده

 

سوالات مطرح شده در پرسشنامه کیفی کالا

1- آیا در سال‏های اخیر کالای ساخت چین خریداری کرده‏اید؟  بله (500) خیر (0)

اگر پاسخ منفی است، به سوال 20 بروید و به سوالات قبل از آن جواب ندهید.

2- با توجه به محصولات مشابهی که پیش از این استفاده کرده‏اید و کیفیت و دوام آن در مقایسه با محصول چینی، چه نمره‏ای را برای ارزش‏گذاری به این محصول می‏دهید؟

نمره از 1 تا 10 می‏تواند باشد.

10ــــــــ9         8 ــــــــ 7     6ــــــــ5      4 ـــــــ3       2ــــــــ1

عالی             خوب        معمولی      کم‏ارزش          تقلبی

3- آیا شما هنوز از آن کالا استفاده می‏کنید؟ بله (38) خیر (462)

4- آیا قیمت تقریبی آن را به خاطر می‏آورید؟ بله (392) خیر (70) . اگر پاسخ منفی است، به سوال 20 بروید.

5- برای محصولات ساخت چینی چقدر هزینه کرده‏اید؟       دلار (392)

6- این محصول به طور تقریبی چند ماه کار کرد؟        ماه (392)

7- انتظار دارید این محصول چند ماه به خوبی کار کند؟          ماه (392)

8- آیا پاسخ شما به سوال 7 براساس محصول ساخت کشور دیگر است؟ بله (320) خیر (7) به خاطر نمی‏آورم (65)

اگر پاسخ منفی است یا به خاطر نمی‏آورم، به سوال 15 بروید.

9- آیا هنگام خرید محصول، قیمت آن را با محصولات دیگر مقایسه کردید؟ بله (311) خیر (9) اگر پاسخ منفی است، به سوال 15 بروید.

10-   آیا قیمت تقریبی محصولات مشابه را به یاد می‏آورید؟ بله (277) خیر (34)

اگر پاسخ منفی است، به سوال 15 بروید.

11-   اگر پاسخ شما به سوال 10 مثبت است، قیمت تقریبی محصول مشابه چقدر بود؟

         دلار (277)

12-   آیا کشور سازنده محصول مشابه را به یاد می‏آورید؟ بله (145) خیر (69) اگر پاسخ منفی است، به سوال 14 بروید.

13-   نام کشور سازنده محصول مشابه چه بود؟ (145)     

14-   از یک تا 10 بیانگر کیفیت کالاست. با توجه به غیرچینی بودن محصول، درجه مناسب کیفیت را مشخص کنید. (277)

10ــــــــ9         8 ــــــــ 7     6ــــــــ5      4 ـــــــ3       2ــــــــ1

عالی             خوب        متوسط      ضعیف              بد

15-   از شماره 1 تا 10 بیانگر کیفیت کالاست. با توجه به چینی بودن محصول، درجه مناسب کیفیت را مشخص کنید. (320)

10ــــــــ9         8 ــــــــ 7     6ــــــــ5      4 ـــــــ3       2ــــــــ1

عالی             خوب        متوسط      ضعیف               بد

16-   چه هزینه‏ای برای محصول چینی مذکور پرداخته‏اید؟       دلار (320)

17-   آیا می‏توانید حدس بزنید محصول چینی به کدام یک از دلایل زیر خراب شده است؟

مواد (186)          طراحی (31)       نحوه ساخت (82)        دیگر (21)

18-   آخرین کالایی که از یک فروشگاه یا حراجی خریده‏اید، چه بوده است؟ (320)

19-   قیمت کالایی که از حراجی خریده‏اید، چقدر بوده است؟        دلار (320)

20-   آیا مطلبی وجود دارد که بخواهید در مورد محصولات چینی مطرح کنید؟