چکیده :

امروزه صنعت برق گونه ای با زندگی بشر در هم آمیخته که به سختی بتوان زندگی بدون برق را تصور کرد و لی این نیاز نباید هرگز انسان را از مضرات برق غافل کند .

در این مقاله ابتدا آلودگی میدانی تعریف و مضرات ناشی از آن بر روی محیط زندگی و موجودات زنده ذکر  سپس برق بعنوان آلاینده میدانی در خطوط انتقال با میدانهای الکترومغناطیسی، مورد بررسی قرار گرفته است . ودر بخش بعدی مقاله از آلودگی هوا بعنوان تهدیدی  جدی بر  زندگی انسان  یاد و نقش صنایع مختلف در آلودگی هوا بحث شده وسهم صنعت برق از میان این صنایع مشخص می گردد و در پایان هر بخش راهکارهایی جهت کاهش آلودگی هوا ناشی ا ز صنعت برق پیشنهاد می گردد. 

مقدمه:

        یکی از مهمترین مسائل بشر امروزی بخصوص در جوامع پیشرفته و شهر های بزرگ ، مسئله آلودگی محیط زیست می باشد تعریف آلودگی محیط زیست چندان ساده نیست ولی شاید بتوان آنرا تنزل کیفیت محیط زیست از طریق افزودن ماده یا شکلی از انرژی نسبت به مقدار طبیعی آن ماده یا شکل انرژی دانست بطوریکه سلامت انسان را تهدید کند آلاینده های محیط زیست می توانند مواد شیمیایی مصنوعی یا شکلی از انرژی مثلا بصورت گرما یا صدا باشند . بطور کلی آلودگی های محیط زیست را می توان به چهار  قسمت عمده تقسیم کرد : آلودگی میدانی  ، آلودگی هوا ، آلودگی آب و آلودگی خاک . صنعت برق را می توان آلاینده ای دانست که نقش عمده ای در آلودگی هوا و فضای زندگی دارد  .

            اولین پیل الکتریکی در سال 1800 میلادی ساخته شد ولی این منبع برای برق رسانی قابل استفاده نبود تا اینکه در سال 1883شبکه های برق رسانی در نیویورک و لندن شروع به کار کردند .از زمانی که خطوط انتقال نیرو و تأسیسات فشار قوی و پستها در مجاورت زندگی انسانها قرار گرفتند تحقیق و بررسی در مورد اثرات زیانبار میدانهای الکتریکی و مغناطیسی اطراف این تأسیسات بر محیط زیست توجه محافل علمی جهان را بخود جلب نمود.

             در حدود یک و نیم قرن است که تولید الکتریسیته شروع شده و از پنجاه سال پیش بود که مقادیر مهمی از انرژی مغناطیسی و الکتریکی وارد محیط زندگی ما گردید و از همان زمان مسائلی راجع به حفظ محیطهای زیست که در معرض میدانهای الکترو مغناطیسی هستند قوت گرفت .

              در چند دهه اخیر صنعت برق پیشرفت قابل توجهی داشت و به همین سبب استفاده از شبکه های با ولتاژ بالا و جریان های زیاد افزایش یافته است . این شبکه ها و خطوط انتقال در محیط اطراف خود میدانهای الکتریکی و مغناطیسی به وجود می آورند. به علت عدم وجود ضوابط منسجم ومشخص، حریم مجاز برای زندگی انسانها در اطراف تأسیسات فشار قوی و خطوط انتقال در کشورهای مختلف متفاوت می باشد و تا بحال نیز مقررات استاندارد شده بین المللی و ثابتی برای حریم فوق وضع نگردیده است خطوط هوایی از نظر فیزیکی بسته به ولتاژ و محل خود و همچنین شدت میدانهای ایجاد شده فضای مشخصی را اشغال میکند و چون گاهی خطوط فوق از داخل شهرها و از نزدیکی تأسیسات مختلف صنعتی می گذرند لازم است که فضای اشغالی به حد اقل برسد از طرف دیگر باید حریم خطوط طوری انتخاب شود که میدانهای الکتریکی و مغناطیسی حاصل، اثرات سوء مستقیم یا بیولوژیکی روی انسان نداشته باشند . با توجه به مطالب فوق باید یک حد مناسب برای حریم در نظر گرفته شود همین مسئله موجب انجام تحقیقات وسیعی در کشورهای مختلف شده است و در این راستا به بررسی اثرات بیولوژیکی میدانهای الکتریکی و مغناطیسی بر موجودات زنده پرداخته اند .

        امروزه مشکل آلودگی هوا در مقیاسی جهانی مطرح شده است و کشور ها در مجامع بین المللی در صدد چاره جویی برآمده اند . هم اکنون سهم نیروگاههای حرارتی در آلودگی هوا حدود 30درصد است و این در صورتی است که سهم بقیه صنایع بجز صنعت نفت  35 درصد و سهم پتروشیمی و صنایع نفتی17  درصد و سهم وسایل نقلیه تنها 13  در صد می باشد .

       در این مقاله ابتدا برق به عنوان آلاینده میدانی و سپس بعنوان آلاینده هوا مورد بررسی قرار خواهد گرفت .

ادامه مقاله در لینک ذیل